Beyin pili ile hayata dönüş

Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Enis Kuruoğlu, “Beyin pili operasyonlarının ardından hastalar çok hızlı bir şekilde günlük hayatlarına dönebilmektedir” dedi.

Medicana International Samsun Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Enis Kuruoğlu beyin pili tedavisi sürecine dair bilgiler verdi. Enis Kuruoğlu, “Beynin hareket kontrolünde görev alan bazı özelleşmiş hücrelerinin toplandığı bölgelerde meydana gelen hasarlar ve/veya bu kontrolün sağlanmasında görevli nörotransmitter denilen maddelerinin üretiminin yetersizliği nedeniyle bireyler hareket kabiliyetini ve kontrolünü kaybedebilmektedir. Bu hasarlara neden olan nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemlerden en önemlisi beyin pilidir. Ayarlanabilen ve kontrol edilebilen cerrahi yöntemlerden biri olan beyin pili, özellikle esansiyel tremorlu (istemli hareketler sırasında oluşan kontrolsüz titreme), parkinson hastalığı ve distoni (istemsiz kasılma) hastaları üzerinde etkili olmaktadır. Beyin pili sayesinde hastaya yerleştirilen elektrotlar hastaya temas etmeden kontrol edilebilmekte ve hastanın şikayetlerini düzeltecek ayarlamalar yapılarak hastalık kontrol altına alınabilmektedir. İleri teknolojiden yararlanılarak gerçekleştirilen beyin pili operasyonları diğer beyin ve sinir cerrahisi operasyonlarına göre daha az risk taşır. Başta Parkinson hastaları olmak üzere beyin pili operasyonu geçiren hastaların yaşam kaliteleri artarak günlük yaşamları normal seyrinde devam edebilmektedir” diye konuştu.

Hangi hastalıklarda bu yöntemin kullanıldığını açıklayan Enis Kuruoğlu, “Beyin pili, bazı hastalıkların semptomlarını en aza indirmek amacıyla kullanılır. Parkinson hastalığı, epilepsi, vücudun bazı bölgelerinde görülen titreme bozuklukları (Esansiyel tremor), vücudun bazı bölgelerinde görülen istemsiz kasılma hastalıkları (Distoni), tik rahatsızlığı (Tourette), obsesif kompulsif bozukluklar, majör depresyon. Beyin pillerinin, bu hastalıkların yanı sıra Alzheimer ve obezite (şişmanlık) alanlarında da kullanılması için çalışmalar yapılmaktadır” şeklinde konuştu.

Etkileri hakkında şunları söyledi: “Beyin pili operasyonlarının ardından hastalar çok hızlı bir şekilde günlük hayatlarına dönebilmektedir. Özellikle Parkinson hastalarının ve istemsiz kasılmalar yaşayan hastaların günlük hayatları bu semptomlara bağlı olarak değişmektedir. Titreme nöbetleri ve kasların aşırı kasılması gibi nedenler hastaların hareketlerini kontrol edememelerine neden olmaktadır. Beyin pili sayesinde bu semptomlardan muzdarip olan hastalar, hastalıklarının ilk evrelerine geri dönmektedir. Beyin pili operasyonu geçiren hastaların büyük çoğunluğu ilaç dozlarını azaltırken bazıları ise kullandıkları ilaçları tamamen bırakmaktadır. Beyin pili, semptomlar üzerinde etkili olsa da hastalığı tamamen ortadan kaldırmamaktadır. Nörolojik hastalıkların çoğu beynin belli bölümlerinde görülen hasarlar nedeniyle oluşmaktadır. Beyin pili, bu hasarlı bölgeleri eski normal haline getirmemekte ama bu bölgenin fonksiyon dışı kalmasına bağlı gelişen hastadaki titreme, hareket kontrolünü sağlayamama, hareketlerde yavaşlık gibi semptomların giderilmesinde etkilidir. Özellikle Parkinson hastalarında bu semptomların en aza indirilmesi beyin pili sayesinde gerçekleşir. Hastalığın 10. yılında olan ve ileri derece Parkinson hastası olan bireyler beyin pili operasyonlarının ardından hastalığın ilk evresine dönebilmektedir. Gömlek iliklemek, yemek hazırlamak ya da ayakkabı bağlamak gibi günlük işlerini yerine getiremeyen ve sosyal hayattan kopan hastalar yardıma ihtiyaç duymadan günlük hayatını idame ettirebilmektedir.”

Ameliyatın nasıl yapıldığına ve risklerine değinen Kuruoğlu, “Beyin pili uygulamalarının amacı, beynin hasar gören ve elektriksel aktivitesi bozulmuş olan bölgelerine düzenli aralıklarla elektrik uyarısı vermektir. Bu amaçla, öncelikle hastaların beyin haritasını çıkarmak gerekmektedir. Harita için MR ve diğer görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır. Ardından, bu harita göz önünde bulundurularak elektrotların yerleştirilmesi gereken bölgeler belirlenmekte ve belirlenen bu bölgelere elektriksel aktiviteyi sağlayacak ince kablolar yerleştirilmektedir. Elektriksel uyarıyı verecek olan pil ise köprücük kemiği altına ya da göğüs kafes boşluğuna koyulmaktadır. Beyin pili ameliyatının genel hatları bu şekilde olsa da ameliyat öncesinde, sırasında ve sonrasında bir dizi prosedür uygulanmaktadır. Beyin pili operasyonları, beyin ve sinir cerrahisi alanında gerçekleştirilen diğer ameliyatlara göre daha az risk taşımaktadır. Bununla birlikte, her ameliyatta görülme ihtimali bulunan bazı risk faktörlerine sahiptir. Yapılan araştırmalar beyin pili operasyonlarında görülen ciddi komplikasyonların ortalama yüzde 2-3 civarında olduğunu göstermektedir. Bu ciddi komplikasyonlara kıyasla daha küçük komplikasyonlar ise hastaların yaklaşık yüzde 10’unda görülmektedir” ifadelerini kullandı.