Türklük ve Türkçenin Mihenk Taşları konuşu söyleşi

Kilis 7 Aralık Üniversitesinde “Türklük ve Türkçenin Mihenk Taşları Divanü Lügat-it Türk ve Kaşgarlı Mahmut, Ali Emiri Efendi, Kilisli Muallim Rifat” isimli söyleşi gerçekleştirildi.

Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi ile Kilis TÖMER tarafından düzenlenen “Türklük ve Türkçenin Mihenk Taşları Divanü Lügat-it Türk ve Kaşgarlı Mahmut, Ali Emiri Efendi ve Kilisli Muallim Rifat” başlıklı söyleşi, Fakültemiz Dr. Öğr. Üyesi Yakup Alan’ın yönlendiriciliği ve Sakarya Üniversitesi Öğr. Üyesi Prof. Dr. Alpaslan Okur’un sunumuyla gerçekleştirildi.

Söyleşinin başında 3 Mayıs Türkçülük Günü’nün önemine ve Turancılık anlayışına değinen Okur, Divanü Lügat-it Türk’ün bu anlayışın geçmişten günümüze devam etmesini sağlayan önemli bir eser olduğuna değindi. Okur, 1000 yıl önce dünyada birçok dilin henüz bulunmadığı dönemde Kaşgarlı Mahmut’un Türk illerini gezip Türk yazı birliğini sağladığını, Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra Türki Cumhuriyetler arasındaki sosyal, ekonomik, kültürel bağların giderek arttığını ifade etti.

Türkçe öğretmenlerine ve Türkoloji alanında çalışanlara Fevzi Ersoy’un “Bir Kitaba Tutuldum!” adlı eserini tavsiye eden Okur, Divanü Lügat-it Türk adlı eserin yazılma ve bulunma hikâyesinin sinemaya aktarılması gerektiğinin öneminden de bahsetti.

Okur, Kaşgarlı’nın uzun bir sürede toparlayıp derlediği çalışmanın ezberlenmiş birkaç cümle ile sınırlandırılamayacağını, eserin aynı zamanda ağızlar sözlüğü ve gramer kitabı olduğunu; ayrıca yer adları, mitoloji, halk edebiyatı, dönemin tıbbi ve tedavi yöntemleri, tarih, coğrafya vb. alanlarda bilgiler ihtiva ettiğini açıkladı.

Okur, Divanü Lügat-it Türk’ün saklanma ve korunma süreci, Ali Emiri ve Kilisli Muallim Rifat’a ulaşma serüveni, eserin Türklük dünyasına kazandırılması için yapılan çalışmalar ve yurt içinde,yurt dışında eserle ilgili yapılan çalışmalar ayrı başlıklar halinde ele alındı.

Divanü Lügat-it Türk’ün derlenip toplanmasında büyük emeği geçen Kilisli Muallim Rifat’ın hayatına da yer verilen söyleşi teşekkür konuşmaları ile sona erdi.